محله حصار بوعلی یکی از محلات منطقه یک شهر تهران است . جمعیت این محله 977 و خانوار ساکن آن 298 خانوار است . مسجد جامع و حسینیه حصار بوعلی بالا از جمله اماکن مذهبی این محله هستند .
قریه کوچک دیروز، محله بزرگ امروز. حصار بوعلی محله ای است در سه کیلومتری شرق تجریش که در حال حاضر از سمت شمال به ضلع جنوبی باغ منظریه و از سمت جنوب به ضلع شمالی بزرگراه صدر و از سمت غرب به خیابان کامرانیه ( بازدار) و از سمت شرق به اراج (لنگری) منتهی می شود. (محمود نظر- سند هویت محله)
زمان شکل گیری این محله دقیقا مشخص نیست و به حدود سده های 5 و 6 باز می گردد، اما در تاریخچه این محله به داستانی از بوعلی سینا بر می خوریم که در آن زمان شاهزاده ای به نام همایون در این محل زندگی میکرده و بوعلی سینا در سفری که از گرگان به سمت ری داشته در مسیر سفر این محل را برای توقف انتخاب می نماید و این توقف مصادف با بیماری شاهزاده می شود که با درمان ایشان توسط بوعلی سینا به دستور شاهزاده نام این محله به حصار بوعلی تغییر می یابد و کلمه حصار آن نیز بخاطر حصارهایی بوده که در (اطراف این محله وجود داشته است. (مجید ناطقیان ، سند هویت محله
افراد موثر در شکل گیری این محله کشاورزان و باغ دران بوده اند و رشد جمعیتی این محله از زمان ساخت کاخ نیاوران که در محل قبلی کاخ احمد شاه قاجار بوده، آغاز گردیده است. (حاج احمد ناطقیان
این محله در دوران دفاع مقدس شهدای بسیاری را تقدیم به اسلام و ایران نموده که تصاویر نورانیشان زینت بخش حسینیه بزرگ حصاربوعلی است . (سند هویت محله)
حصاربوعلی قنات های متعدد داشته از معروف ترین آنها قنات ملک آباد در خیابان شهید باهنر بوده که در حال حاضر کارایی ندارد اما برخی از دیگر قناتها در حال حاضر فعال هستند مانند قنات میرزا علی در شرق محله و قنات تکیه آقا در غرب محله.(سند هویت محله)
از طوایفی هایی که در ابتدا به این محل آمده اند میتوان به نظرها، ناطقیان ها، اقدسی ها، یزدانیان ها، وسیفان ها که از سمت آهار (رودبارقصران )و قره گوزلوها که در زمان قاجاریه از سمت همدان به این محل آمده اند اشاره نمود. در این محل یک حمام و چندین قنات وجود داشته است و میدانگاه اصلی این ده از ابتدا در جلوی مسجد جامع حصار بوعلی بوده و در حال حاضر خیابانهای اصلی این محل خیابان نیاوران، مهماندوست، کامرانیه، فرمانیه و پاسداران است که در گذشته نیز این خیابانها وجود داشته و با اسامی دیگر خوانده می شده است. این محله از معدود محلاتی است که هرسه قشر اعیان، متوسط، و فقیر در آن به چشم می خورد. (ناصر قره گوزلو)
ناگفته نماند که در زمان ناصرالدین شاه دو پزشک معروف به نام های میرزا علی دکتر و حکیم طولوزان در این محل اقامت داشته اند و نیز تکیه حصار بوعلی که یکی از ابنیه های تاریخی شمیران و دارای معماری بسیار زیبا و نقاشی های ارزشمندی می باشد نیز در این محله واقع شده است. (سند هویت محله)
فرهنگ سرای نیاوران یکی از مراکز فرهنگی این محله است . این بنا توسط آقای کامران دیبا و همکارانش صورت گرفته است. ساخت این بنا در تاریخ 1355شروع و در سال 1356 به اتمام رسید. کل فضا
مجموعه نیاوران 110 هزار متر مربع است و زیر بنای ساختمان 10 هزار متر مربع می باشد. این مکان از سال 1364 تا 1374 به عنوان دانشکده هنر و زیر نظر وزارت ارشاد فعالیت نموده و در سال 1374 با عنوان رسمی فرهنگسرا شروع به کار کرد. در حال حاضر ریاست این مجموعه بر عهده جناب آقای دکتر سیدمحمد فدوی می باشد
سازه این بنا از بتون مسلح می باشد .در زیبا شناختی این ساختمان طراح با ترکیبی میان بافت( بتون و سنگ ) ، فرم ( ساده هندسی ) و سنت ( سنتهای ایرانی ) توانسته ساختاری جدید از معماری سنتی و مدرن خلق نماید.
ورودی :
سر در ورودی این بنا، به صورت متقارن می باشد. این سر در به عنوان پیش ورودی برای دسترسی به درب اصلی فرهنگسرا می باشد. سر درفوق بر گرفته ازساختار فضای هشتی در معماری سنتی می باشد
سمت راست درب ورودی اتاق نگهبانی قرار دارد. دسترسی به ساختمانهای اصلی از طریق پله ها صورت می گیرد. وجود دو عامل بعدی سکوها و شمشادهادر دو طرف پله ها عمل هدایت مخاطب به سمت ساختمان اصلی را به عهده دارد.
در حیاط مرکزی دو ساختمان مشاهده می شود :
سمت چپ ( ساختمان شماره 1) که شامل 2 طبقه می باشد:
طبقه اول سالن آمفی تئاتر که بعنوان سالن سینما از آن استفاده می شود.
آمفی تئاتر : سالن آمفی تئاتر شامل سه قسمت اصلی است
مراجع
اسنادی (منطبق با جدول مراجع اسنادی):
سند هویت محله
شفاهی (منطبق با جدول مصاحبه های انجام شده):
1- مجید ناطقیان
2- حاج احمد ناطقیان
3- ناصر قره گوزلو
4- محمود نظر
درباره این سایت